Geschiedenis Hart van Zuid
Hengelo is de stad van gouden handen en knappe koppen. Ontstaan uit dromen van onder andere Stork, Dikkers en Hazemeijer. Pioniers die hebben geloofd, gedurfd en gedaan. De grote fabrieken zorgden ervoor dat Hengelo groeide van een dorp naar een grote industriestad. Het is het industriële verleden dat Hengelo op de kaart heeft gezet. Hart van Zuid wordt opnieuw ingericht met respect voor dit verleden.
Machinefabriek Stork
Machinefabriek Stork werd in 1865 opgericht in Borne en in 1868 door Charles T. Stork verplaatst naar Hengelo, het hart van de Nederlandse textielindustrie. Hij werkte daar samen met zijn broer Jurrian Engelbert Stork en zijn zwager Hendrik Jan Ekker. Na de verhuizing naar Hengelo maakte Stork een grote uitbreiding door. Naast stoom- en andere werktuigen werden ook hulptoestellen als appendage vervaardigd. In de hoogtijdagen werkten er duizenden mensen in de machinefabriek. Het bedrijf verhuisde eind 2014 vanuit Hart van Zuid naar de Kanaalzone. Sinds 2016 is Stork Technical Services in handen van het Amerikaanse ingenieurs- en bouwbedrijf Fluor.
Metaalbewerkingsbedrijf Dikkers
Gerhardus Joan Otto Doris Dikkers had vanaf 1872 de leiding over de afdeling ‘appendage’ van Stork. In 1879 begon hij, met behulp van Stork, zijn eigen bedrijf ‘G. Dikkers & co’. Eerst in een tijdelijk van Stork gehuurde werkplaats en vanaf 1881 in een eigen fabrieksgebouw. Het bedrijf nam al gauw een grote vlucht en verhuisde in 1911 naar een nieuw gebouw, inclusief een ijzergieterij. In 1914 telde Dikkers 430 werknemers. Nadat het bedrijf in de jaren 70 steeds meer in de problemen raakte en jaar op jaar verliezen leed, volgde in 1981 een faillissement voor de machinefabriek en staalgieterij.
Hazemeijer elektrotechniek
Hazemeijer Hengelo is een uniek fabrieksterrein uit 1914, vernoemd naar de oorspronkelijke oprichter Floris Hazemeijer. Hij startte in 1907 in een leegstaande textielfabriek aan de Marskant in Hengelo zijn eigen onderneming in elektrotechniek.
In 1914 verhuisde de firma, inmiddels ‘NV Fabriek van Electrische Apparaten’ naar een nieuwe fabriek aan de Tuindorpstraat. Tegenwoordig staat het complex bekend als een locatie met creatieve activiteiten; van inspirerende werkplekken tot sfeervolle evenementen. In 2021 opende het kunst- en techniekmuseym Oyfo zijn deuren in de oude fabriek van Hazemeijer.
Behoud van industrieel erfgoed
Het Vereenigingsgebouw van Stork is een van de diverse (gemeentelijke en rijks-)monumenten in Hart van Zuid. In dit complex is recent het Grand café & boetiekhotel De Verééniging geopend. Het gebouw, met toneelzaal voor werknemers van de Storkfabrieken, werd in 1893 ontworpen in opdracht van C.T. Stork. Naast beschermde monumenten, staan er in Hart van Zuid ook waardevolle bouwwerken zonder beschermde status. De gemeente vindt het belangrijk dat er zorgvuldig wordt omgegaan met het (industrieel) erfgoed en wil voorkomen dat karakteristieke gebouwen ongewenst en onnodig gesloopt worden. Bij de toekomstige ontwikkelingen wordt dan ook goed gekeken naar mogelijk hergebruik, zoals bij het Vereenigingsgebouw. In Hart van Zuid zie je dus niet alleen nieuwbouw terug, maar ook veel transformatie en renovatie.